W Szczekocinach oraz w Przedborzu (woj. łódzkie) mieszkańcy uczcili pamięć generała dyw. weteranów Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego, Kawalera Orderu Wojennego Virtuti Militari – Antoniego „Amilkara” Kosińskiego (1769-1823) z okazji 250 rocznicy Jego urodzin.
Wykłady na temat losów generała wygłosił Adam W. Gorycki z Kielc, działacz społeczny oraz miłośnik i badacz dziejów Księstwa Warszawskiego.
Generał Amilkar Kosiński to postać związana przede wszystkim z dwiema gminami powiatu zawierciańskiego: Szczekocinami i Żarnowcem. W Żarnowcu 11 lipca 1809 r. podczas wojny polsko-austriackiej oddziały pod dowództwem generała Kosińskiego stoczyły zwycięską bitwę z dwukrotnie przeważającymi siłami wroga. Była to ostatnia wielka bitwa w tej wojnie. Zwycięskie potyczki brygady Generała Kosińskiego miały miejsce wcześniej w Przedborzu (6 lipca 1809 r.) i pod Szczekocinami (9 lipca 1809 r.).
Kim był Amilkar Kosiński?
Urodzony 16 grudnia 1769 r. w ziemi drohickiej (dokładne miejsce nie jest znane) Antoni Kosiński już w młodości wykazał się postawą patriotyczną i w wieku 23 lat wziął udział w Powstaniu Kościuszkowskim. Następnie wyemigrował do Nicei i zaciągnął się na francuski statek korsarski, dzięki czemu zdobył obywatelstwo francuskie i przesiąkł duchem Rewolucji Francuskiej, na co dowodem jest fakt, że w duchu republikańskim przyjął imię starożytnego wodza kartagińskiego: „Amilkar”, którego używał już do śmierci zamiast imienia: Antoni.
Kolejnym etapem w życiu Kosińskiego stały się Włochy, do których wyjechał w 1796 r. i tam, w Mediolanie, spotkał gen. Jana Henryka Dąbrowskiego, któremu pomógł utworzyć Legiony Polskie we Włoszech. Dzięki temu Amilkar Kosiński rozpoczął karierę wojskową w Legionach i doszedł do rangi generała brygady, a także miał wreszcie okazję w pełni zaprezentować swoje talenty dowódcze i odwagę. Przebywał też w niewoli w austriackim więzieniu.
Niestety, dalsza kariera Generała Kosińskiego stała się niemożliwa, gdyż brak wykształcenia wojskowego oraz majątku i koneksji okazały się ważniejsze od jego umiejętności. W związku z tym w 1803 r. wrócił na ziemie polskie, ale gdy tylko Napoleon Bonaparte pokonał Prusaków w bitwie pod Jeną i wkroczył do Wielkopolski w 1806 r., Generał Kosiński natychmiast zgłosił się do Generała Dąbrowskiego i pomógł w zorganizowaniu Wojska Polskiego. Walczył w 1807 r. m.in. pod Tczewem, Gdańskiem i Frydlandem, za co otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari.
W czasach Księstwa Warszawskiego Generał Kosiński walczył w wojnie polsko-austriackiej w 1809 r., która była jedyną w ciągu 220 lat wojną wygraną przez państwo polskie i przyniosła wyzwolenie Małopolski spod 14-letniej okupacji austriackiej. Walczył także w wojnie z Rosją w 1812 r., zaś karierę wojskową zwieńczył nominacją na generała dywizji weteranów. Niestety, współcześnie Generał Amilkar Kosiński jest mało znany i poniekąd przyćmiony sławą Generała Jana Henryka Dąbrowskiego oraz pozostałych naszych wybitnych dowódców z czasów napoleońskich. Nie zmienia to jednak faktu, iż wielokrotnie walczył za Polskę i dał się poznać jako zdolny dowódca, oraz bardzo odważny żołnierz.
Trzon wspomnianych na wstępie uroczystości ku czci Generała Amilkara Kosińskiego stanowiły prelekcje na temat jego bohaterskiej walki o odzyskanie przez Polskę niepodległości, wygłoszone w sobotę 14 grudnia 2019 r. w sali widowiskowej OSP w Szczekocinach, oraz w niedzielę 15 grudnia 2019 r. w sali widowiskowej Miejskiego Domu Kultury w Przedborzu (MDK). Współorganizatorami wydarzenia w Szczekocinach było Stowarzyszenie Miłośników Historii Szczekocin i Okolic (SMHSiO) oraz Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Szczekocinach (MGOKiS), zaś w Przedborzu - Towarzystwo Miłośników Przedborza (TMP).
W obu prelekcjach uczestniczyli miejscowi samorządowcy, w Szczekocinach: Wicestarosta Zawierciański Paweł Sokół, Burmistrz Miasta i Gminy Szczekociny Jacek Lipa, Wójt Żarnowca Grzegorz Scelina, a w Przedborzu Burmistrz Miasta Przedborza Wiesława Janosik, radna Powiatu Radomszczańskiego Grażyna Strojkowska, Przewodniczący Rady Miejskiej w Przedborzu Krzysztof Zawisza oraz radny Rady Miejskiej Paweł Zięba. Byli też mieszkańcy miejscowości, lokalni działacze społeczni oraz pracownicy oświaty i kultury.
Na zakończenie prelekcji w Szczekocinach odbyła się bardzo interesująca dyskusja na temat roli, jaką odegrał Generał Amilkar Kosiński w wyzwoleniu Zachodniej Małopolski spod okupacji. Całości dopełniła ciekawa wystawa przygotowana przez Grzegorza Dudałę (z wykształcenia historyka) z MGOKiS w Szczekocinach, pokazująca m.in. potomków Generała Amilkara Kosińskiego, tj. syna Władysława (1814-1887) i wnuka Witolda Kosińskiego (1846-1928), który był ostatnim potomkiem Generała noszącym nazwisko „Kosiński”, a także żyjącego obecnie pra-pra-wnuka Generała, tj. prof. dr hab. Michała Wojtalika, który jest znanym kardiochirurgiem dziecięcym. Grzegorz Dudała przygotował w formie wycinanki portret młodziutkiego Generała Amilkara Kosińskiego, uświetniający spotkanie w Szczekocinach.
Również uczestnicy uroczystości w MDK w Przedborzu mogli zobaczyć skromną wystawę dotyczącą Generała Amilkara Kosińskiego, którą przygotowała instruktor MDK Małgorzata Błaszczyk, zaś po zakończeniu prelekcji, wszyscy przeszli do pobliskiego kościoła pw. św. Aleksego i wzięli udział we Mszy św. koncelebrowanej przez proboszcza ks. kanonika Henryka Dziadczyk w intencji gen. dyw. Antoniego „Amilkara” Kosińskiego z okazji 250 rocznicy Jego urodzin.
Generał Amilkar Kosiński ostatnie lata swego życia spędził we wsi Targowa Górka (w woj. wielkopolskim), gdzie zmarł w 1823 r. i był pochowany przez pierwszych 100 lat, jednak w 1923 r. został ekshumowany, przywieziony do Poznania i dziś spoczywa w kościele św. Wojciecha nieopodal poznańskiej starówki.
FOTOGRAFIE WYKONALI:
1) ze Szczekocin: Anna Wtorek i Grzegorz Dudała;
2) z Przedborza: Adam i Małgorzata Błaszczykowie.
