Dziś mija 80. rocznica masowych aresztowań Członków „Płomienia” i mieszkańców Zawiercia. Z tej okazji, jak co roku, przedstawiciele parlamentu, samorządów powiatowego i miejskiego, kombatanci, rodziny oraz uczniowie Zespołu Szkół Ekonomicznych w Zawierciu, spotkali się pod tablicą „Płomienia” w Parku Kościuszki, by przypomnieć i uczcić pamięć tamtych wydarzeń. To tu, nieopodal znajduje się budynek dawnej Szkoły Handlowej, w której wszystko się zaczęło….
„Pod koniec października 1939 roku Stanisław Czapla, nauczyciel w Szkole Handlowej w Zawierciu, zaproponował dyrektorowi tejże szkoły, Wacławowi Chrzanowskiemu, współpracę przy redagowaniu lokalnego pisma. Chrzanowski przystał na to i udostępnił na ten cel budynek szkoły, a sam został
redaktorem naczelnym
nowo powstałej gazetki, którą nazwano "Płomień". W listopadzie 1939 roku redakcja gazetki rozszerzyła działalność, wskutek czego zawiązała się podziemna organizacja "Płomień". Jej założycielami byli Wacław Chrzanowski, Stanisław Czapla, Urszula Leszczyńska (polonistka Państwowego Gimnazjum i Liceum Koedukacyjnego w Zawierciu), Franciszek Majczak (woźny), Janina Nowacka (sekretarka) oraz Józefa Ważanka-Jabczyńska (nauczycielka szkoły wWysokiej
).Organizacja założyła sobie następujące cele:
- Redagowanie i drukowanie gazetki "Płomień";
- Wydawanie ulotek (organizacja uczyniła to dwukrotnie,
11 listopada
1939 roku oraz1 września
1940
roku); - Ochrona młodzieży przed wywożeniem do
Niemiec
(młodzież zagrożoną wywiezieniem przyjmowano za darmo do Szkoły Handlowej bądź meldowano jakopomoc domową
w wybranych rodzinach); - Udzielanie pomocy materialnej młodzieży i rodzinom nie posiadającym środków do życia;
- Wysyłanie paczek żołnierzom wziętym do
niewoli
.
Środki finansowe na działalność organizacji pochodziły głównie od anonimowych darczyńców. W organizacji działali m.in. nauczyciele, urzędnicy, studenci, absolwenci i uczniowie
szkół średnich
oraz harcerze.Organizacja upadła
18 września
1940 roku na skutek masowych aresztowań członków organizacji przezGestapo
(w sumie około 120 osób). Wielu członków organizacji wywieziono doobozów koncentracyjnych
, a ich rodziny prześladowano” * Po programie artystycznym przygotowanym przez młodzież z „Ekonomika” i modlitwie
w intencji zamordowanych, którą poprowadził ks. prał. Jan Niziołek, proboszcz zawierciańskiej Bazyliki, delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze. Powiat Zawierciański reprezentowała Barbara Kozioł – Członek Zarządu Powiatu, Miasto Zawiercie – Prezydent Łukasz Konarski i Zastępca Prezydenta Małgorzata Benc, Zespół Szkół Ekonomicznych w Zawierciu –dyrektor Grzegorz Pierzchała wraz z gronem pedagogicznym i młodzieżą.
Obchody zorganizował Zespół Szkół Ekonomicznych, kontynuator i spadkobierca tradycji zawierciańskiej Szkoły Handlowej
*Maria Czapla-Markiewiczowa: "Płomień" w Zawierciu. Kraków: 2009.