Dziś mija 80. rocznica masowych aresztowań Członków „Płomienia” i mieszkańców Zawiercia. Z tej okazji, jak co roku, przedstawiciele parlamentu, samorządów powiatowego i miejskiego, kombatanci, rodziny oraz uczniowie Zespołu Szkół Ekonomicznych w Zawierciu, spotkali się pod tablicą „Płomienia” w Parku Kościuszki, by przypomnieć i uczcić pamięć tamtych wydarzeń. To tu, nieopodal znajduje się budynek dawnej Szkoły Handlowej, w której wszystko się zaczęło….

„Pod koniec października 1939 roku Stanisław Czapla, nauczyciel w Szkole Handlowej w Zawierciu, zaproponował dyrektorowi tejże szkoły, Wacławowi Chrzanowskiemu, współpracę przy redagowaniu lokalnego pisma. Chrzanowski przystał na to i udostępnił na ten cel budynek szkoły, a sam został

redaktorem naczelnym

nowo powstałej gazetki, którą nazwano "Płomień". W listopadzie 1939 roku redakcja gazetki rozszerzyła działalność, wskutek czego zawiązała się podziemna organizacja "Płomień". Jej założycielami byli Wacław Chrzanowski, Stanisław Czapla, Urszula Leszczyńska (polonistka Państwowego Gimnazjum i Liceum Koedukacyjnego w Zawierciu), Franciszek Majczak (woźny), Janina Nowacka (sekretarka) oraz Józefa Ważanka-Jabczyńska (nauczycielka szkoły w

Wysokiej

).

Organizacja założyła sobie następujące cele:

  1. Redagowanie i drukowanie gazetki "Płomień";
  2. Wydawanie ulotek (organizacja uczyniła to dwukrotnie,

    11 listopada

    1939 roku oraz

    1 września

    1940

    roku);
  3. Ochrona młodzieży przed wywożeniem do

    Niemiec

    (młodzież zagrożoną wywiezieniem przyjmowano za darmo do Szkoły Handlowej bądź meldowano jako

    pomoc domową

    w wybranych rodzinach);
  4. Udzielanie pomocy materialnej młodzieży i rodzinom nie posiadającym środków do życia;
  5. Wysyłanie paczek żołnierzom wziętym do

    niewoli

    .

Środki finansowe na działalność organizacji pochodziły głównie od anonimowych darczyńców. W organizacji działali m.in. nauczyciele, urzędnicy, studenci, absolwenci i uczniowie

szkół średnich

oraz harcerze.

Organizacja upadła

18 września

1940 roku na skutek masowych aresztowań członków organizacji przez

Gestapo

(w sumie około 120 osób). Wielu członków organizacji wywieziono do

obozów koncentracyjnych

, a ich rodziny prześladowano” *

Po programie artystycznym przygotowanym przez młodzież z „Ekonomika” i modlitwie
w intencji zamordowanych, którą poprowadził ks. prał. Jan Niziołek, proboszcz zawierciańskiej Bazyliki, delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze. Powiat Zawierciański reprezentowała Barbara Kozioł – Członek Zarządu Powiatu, Miasto Zawiercie – Prezydent Łukasz Konarski i Zastępca Prezydenta Małgorzata Benc, Zespół Szkół Ekonomicznych w Zawierciu –dyrektor Grzegorz Pierzchała wraz z gronem pedagogicznym i młodzieżą.

Obchody zorganizował Zespół Szkół Ekonomicznych, kontynuator i spadkobierca tradycji zawierciańskiej Szkoły Handlowej

*Maria Czapla-Markiewiczowa: "Płomień" w Zawierciu. Kraków: 2009.