Przemoc rówieśnicza to bardzo niebezpieczne zjawisko. Szczególnie w dzisiejszych czasach, kiedy negatywne zachowania w stosunku do innych, są nagrywane i publikowane w internecie. Dla oprawcy to „zabawa”, ofiara doznaje jednak bólu fizycznego i psychicznego. Niestety takie sytuacje mogą skończyć się tragicznie. Celem zwiększenia świadomości młodzieży w zakresie przemocy rówieśniczej oraz odpowiedzialności prawnej nieletnich zawierciańscy policjanci spotkali się z młodzieżą jednej ze szkół średnich.

Dziś policjanci z zawierciańskiego Zespołu ds. profilaktyki społecznej, nieletnich i patologii podczas spotkania z młodzieżą. Głównym celem spotkania było przypomnienie młodym ludziom, że pomimo iż nie mają 18 lat, ponoszą odpowiedzialność prawną. Przytaczając zapisy Ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, uczniowie Zespołu Szkół im. gen. Józefa Bema w Zawierciu dowiedzieli się nie tylko co jest przejawem demoralizacji, ale także co to jest czyn karalny i jakie środki wychowawcze mogą zostać zastosowane w stosunku do młodego człowieka. Policjanci podjęli także bardzo poważy temat, jakim jest przemoc rówieśnicza – zjawisko, które może dotyczyć nie tylko uczniów szkół średnich, ale także dzieci ze szkół podstawowych.

Przemoc wśród rówieśników może wystąpić nie tylko na szkolnych korytarzach, ale także poza szkołą w trakcie wolnego czasu. Cechą charakterystyczną przemocy rówieśniczej jest nierównowaga sił – psychicznych lub fizycznych. W przypadku przemocy tworzą się dwie role: ofiary – osoby poszkodowanej, która nie potrafi sama się bronić i sprawcy – osoby nadużywającej własnej siły w relacjach z innymi.

W obecnych czasach, kiedy praktycznie wszyscy mają telefony komórkowe, ataki na rówieśników są nagrywane, a następnie publikowane w Internecie. Krążą w sieci, zbierając różne komentarze. Takie zachowanie jest podwójnie niebezpieczne. Nie dość, że ofiara została fizycznie i psychicznie zaatakowana, to dodatkowo jest ośmieszana i poniżana przez reakcje internautów. Młodzi ludzie zapominają jednak, że nie są bezkarni. Niepełnoletni ponoszą odpowiedzialność prawną, a oprócz środków wychowawczych, sąd rodzinny może zastosować także środki poprawcze.

Warto wiedzieć, czym jest przemoc rówieśnicza, na czym polega i jak jej przeciwdziałać. Warto też przyjżeć się dzieciom i ich zachowaniom. Może okazać się, że i naszych podopiecznych dotyka ten problem.

Rozróżniamy:

  • Przemoc fizyczną (bicie, kopanie, popychanie, zamykanie w pomieszczeniach, niszczenie własności).

  • Przemoc słowną (przezywanie, wyśmiewanie, obrażanie, obgadywanie, plotkowanie, grożenie, szantażowanie, obraźliwe sms-y).

  • Agresję bez przemocy fizycznej i słownej (wrogie gesty, miny, izolowanie).

Jak przeciwdziałać agresji – profilaktyka w szkole i w domu

  • monitoring wizyjny/identyfikatory oraz dodatkowe dyżury personelu podczas przerw;
  • jasne oczekiwania dotyczących zachowania, zasad i reguł w konsultacjach z rodzicami i uczniami oraz konsekwencji w przypadku ich nieprzestrzegania;
  • opracowanie procedury reagowania w sytuacjach kryzysowych, w tym związanych z wystąpieniem przemocy w szkole;
  • uczenie dzieci i nastolatków najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych w ramach programów nauczania oraz edukacyjnych programów profilaktycznych.

Rozwijaj optymizm u dziecka

  • pozwól na samodzielne kontakty z innymi dziećmi; nie wkraczaj od razu, gdy tylko uważasz, że dziecko ma jakieś problemy. Rozmawiaj z dzieckiem o sytuacji wśród rówieśników i wspieraj j;
  • nigdy nie stosuj sam przemocy; nie bij, nie krzycz, nie ubliżaj, nie szarp;
  • prowokuj temat przemocy – tego, że czasem doświadcza jej każdy i nie znaczy to, że jesteś kimś gorszym lub słabszym.

Przekaż swojemu dziecku, że:

  • przemoc to nie jest pomyłka, która przydarzyła się sprawcy, on/ona robi to celowo!
  • z intencją, by przestraszyć, zranić, zawstydzić czy poniżyć. Jeśli w trakcie zabawy wydarzy się coś, ale sprawca spieszy ze słowem „przepraszam”, TO NIE JEST TO PRZEMOC;
  • przemoc nie jest jednorazowym aktem, zawsze się powtarza;
  • zwykle sprawca dokonuje przemocy publicznie. Potrzebuje nie tylko przekonać się, że mu ulegniesz, ale chce, żeby inni to widzieli;
  • przemoc dotyka zwykle tych, którzy postrzegani są jako słabsi lub inni. Zawsze, gdy dotyka cię jakaś forma przemocy, dzieje się tak, bo sprawca wierzy, że może cię przekonać, że jesteś słabszy niż on. To, że sprawca ciebie tak postrzega, nie oznacza, że taki jesteś.

Dzieci będące ofiarami – zwykle:

  • mają sińce, zniszczone lub brudne ubranie, zniszczone przybory szkolne;
  • zapytane nie potrafią wyjaśnić, co się stało, same wyglądają na nieszczęśliwe;
  • myślą o sobie, że są „gorsze”, wycofują się z kontaktów z innymi, są zamknięte w sobie;
  • stają się apatyczne lub agresywne, zmieniają im się nastroje;
  • pogarszają się wyniki w nauce oraz unikają szkoły – np. rano skarżą się na bóle głowy, brzucha, tracą apetyt, często powtarzają, że „nie lubią tej szkoły”, „nienawidzą swojej klasy”;
  • spóźniają się do szkoły, trzymają się blisko nauczyciela;
  • kradną z domu pieniądze lub cenne przedmioty.

(Policja Wielkopolska)

  • Na kolorowym zdjęciu widoczny umundurowany policjant, który pisze na tablicy słowa: Przemoc rówieśnicza.
  • Na kolorowym zdjęciu widoczna naszywka na rękawie policyjnego munduru z napisem Komenda Powiatowa Policji Zawiercie. Widoczny na niej herb i policyjna gwiazda. W tle uczniowie siedzący w szkolnych ławkach.
  • Na kolorowym zdjęciu widoczny umundurowany policjant, który podczas spotkania z młodzieżą pisze na tablicy.